De slaapkamergeheimen van de adviseur
Voor een adviseur die een nieuwe opdracht begint is het zeer belangrijk om snel inzicht (en voeling) in de organisatie te krijgen waar hij zijn opdracht uitvoert. Zonder dat inzicht is het lastig om effectief te zijn. Een vriend die manager was bij een detacheerder van ICT-consultants vertelde ooit dat hij zijn consultants onder andere beoordeelde op hoe goed en snel zij contacten wisten te leggen met de secretaresses en de systeembeheerders. Dat is zeker handig, maar voor een organisatieadviseur is het uitermate belangrijk om snel een goed netwerk binnen de organisatie hebben die weten waar de pijnpunten op allerlei vlakken zitten en liefst ook al wat oplosrichtingen. Dat vereist dat je snel een goede relatie met mensen moet kunnen aangaan. Dat was echter de afgelopen tijd nog moeilijker vanwege COVID en het feit dat je alleen maar op virtuele wijze met nieuwe collega’s aan opdrachten kon werken. Zelf heb ik de afgelopen tijd opdrachten gedaan waar ik welgeteld een keer of zelf helemaal niet ter plekke ben geweest. Toch heb ik daarbij in teams gewerkt waar ikzelf tenminste toch een sterk teamgevoel bij had. Dit hangt voor een groot gedeelte af van de mensen waar je mee werkt. Als iedereen ook echt bijdraagt aan elkaars werk en je daadwerkelijk interesse toont in elkaar als persoon dan werkt het wel. Dat snel betekenisvol contact leggen vindt niet iedereen even makkelijk. Harvard professor Alison Wood Brooks heeft daar zelfs een cursus voor opgezet (“how to talk gooder to people)” die iedere keer te kampen heeft met een overweldigende belangstelling van jonge studenten die willen leren om goed contact te maken. Haar benadering is, typisch handzaam Amerikaans, samengevat onder het acroniem TALK. De T staat dan voor “Topic”. Bereid je voor door onderwerpen te zoeken die je gesprekspartner leuk vindt. A staat voor “Attention”; geef je gesprekspartner aandacht en stel opvolgvragen. De L staat voor “Levity”; geef het gesprek een zekere lichtheid mee door bijvoorbeeld door humor in te brengen. K staat voor “Kindness”; wees aardig en niet scherp, sarcastisch of venijnig naar je gesprekspartner.
Veel mensen hebben behoefte aan betekenisvol contact. Daar kwam ik voor mijzelf ook achter toen een vriend na een gezellig tafelgesprek aan het einde vroeg “en, zijn we diep genoeg gegaan voor jou?”. Door de jaren heen merk ik ook dat ik de tips van Alison Wood Brooks op mijn eigen manier toepas. Mijn favoriete ijsbreker (of generieke topic) om snel tot een goed gesprek in een onbekende groep te komen komt oorspronkelijk van een groepsbijeenkomst met huisartsen. Mensen kwamen binnen, schoven aan bij een tafel en keken elkaar aan. Op dat moment zei een van de tafelgenoten: “laten we het eens hebben over slaapkamergeheimen.” Je kon een speld horen vallen. Daarop vroeg hij: “Dubbele dekbedden of een groot dekbed. Hoe staan jullie daarin?” Dat leidde tot een ontladend gelach en het begin van een geanimeerd groepsgesprek. Door de jaren heen zijn er steeds meer vragen toegevoegd; wel of geen sokken in bed, wel of geen huisdieren in bed en ga zo maar door. In de jaren 90 kwam een psychologenstel met een lijst van 36 vragen die je als 2 personen aan elkaar zou moeten stellen om aan het einde dan vervolgens verliefd te worden. Iets dergelijks kan op groepsniveau dus ook, gewoon door je “slaapkamergeheimen” te delen.
